cropped Logo FdB wersja ze skrotem.png
Grafika, która widnieje w nagłówku strony internetowej przedstawia trzy osoby siedzące w biurze, pracujące przy komputerach. Grafika namalowana farbami, w odcieniach zieleni, pomarańczowego oraz szarości. Na środku grafiki widnieje ramka z napisem Fundusze dla Biznesu Poradnik przedsiębiorcy.

Ryzyka w projekcie

Przygotowując się do realizacji projektu, myślimy głównie o celach projektu, jego rezultatach, budżecie i wskaźnikach. Zbieramy dane i informacje, przygotowujemy analizy i prognozy oraz staramy się zapewnić niezbędne dokumenty do realizacji projektu.

Zdjęcie przedstawia rękę zatrzymującą linię kolorowych prostokątnych klocków domino, które przewracają się na niebieskiej powierzchni. Klocki są w kolorach czerwonym, niebieskim i beżowym. Ruch ręki symbolizuje zarządzanie ryzykiem lub interwencję, mające na celu zatrzymanie reakcji łańcuchowej lub procesu.

Czy wiesz, jak zidentyfikować niebezpieczeństwa grożące projektowi?

Analiza ryzyka to jeden z kluczowych elementów przygotowania projektu – choć niekiedy zapominany i niedoceniany. Czasami wolelibyśmy nie myśleć o tym, że może wydarzyć się coś nieprzewidzianego. Kluczem do sukcesu jest jednak odpowiednia identyfikacja ewentualnych niepowodzeń w projekcie, która znacznie usprawnia realizację działań.

Czy istnieje jednak projekt bez ryzyka? Zapewne nie. Warto jednak spojrzeć na to z nieco innej perspektywy, odkładając na bok negatywny wydźwięk. Przy odpowiednim zarządzaniu ryzykiem można zmaksymalizować prawdopodobieństwo pozytywnego zakończenia projektu. Zdecydowanie warto unikać zagrożeń, ale – jeśli tylko to możliwe – warto mieć również przygotowany plan awaryjny tam, gdzie nie da się wszystkiego przewidzieć.

Ilustracja przedstawia mężczyznę w garniturze podtrzymującego duże niebieskie prostokątne klocki, zapobiegając ich przewróceniu się. Wizualizacja symbolizuje zapobieganie ryzyku, odporność lub podejmowanie proaktywnych kroków w obliczu wyzwań. W tle widoczne są koła zębate i rośliny, co sugeruje uporządkowane środowisko pracy.

Należy pamiętać, iż każdy projekt to dynamiczne przedsięwzięcie, wymagające indywidualnego opracowania    i analizy w zależności od charakteru projektu. Dlatego, korzystając z ogólnodostępnych analiz czy też przykładowych ryzyk w projektach, należy zawsze przeprowadzić indywidualną analizę dla konkretnego projektu, niezależnie od uniwersalnych zbiorów danych.

Dokumentacja naborów realizowanych przez Śląskie Centrum Przedsiębiorczości zawiera kryterium zerojedynkowe „Metodologia projektu”, które obejmuje kilka podpunktów w formie uszczegółowienia. To kryterium            z jednej strony służące weryfikacji projektu „od ogółu do szczegółu”, a z drugiej strony pokazujące, czy koncepcja projektu jest odpowiednio opracowana i spójna.

Wskazane kryterium jest zerojedynkowe. Oznacza to, że spełnienie zapisów omawianego punktu jest obligatoryjne do uzyskania dofinansowania. Jego szczegółowy charakter podkreśla istotę ocenianych w ramach kryterium elementów, a jednym z nich jest pytanie: „Czy zidentyfikowano i opisano ewentualne ryzyka związane z projektem i przewidziano działania eliminujące lub łagodzące ich skutki?”. Warto więc podejść do tematu analizy ryzyka rzetelnie, opierając się nie tylko na konieczności spełnienia kryterium, ale również w celu zapewnienia poczucia bezpieczeństwa i kontroli. Znając ryzyka, można świadomie i odpowiedzialnie nimi zarządzać.

Nie da się całkowicie uniknąć ryzyka – ale zawsze warto starać się:

Grafika przedstawiająca cztery kroki zarządzania ryzykiem. Każdy krok jest oznaczony koncentrycznymi okręgami z liczbą w środku i podpisem: jeden: Zidentyfikować lub przewidzieć ryzyko, dwa: Ustalić prawdopodobieństwo jego wystąpienia, trzy: Określić jego skutek, cztery: Przygotować mechanizm jego zapobiegania lub łagodzenia.

Przygotowujesz się do realizacji ważnego projektu, znajdź więc czas na analizę ryzyka i wykonaj co najmniej te cztery kroki. W analizie zastanów się, jaki masz apetyt na ryzyko, czyli jak daleko jesteś w stanie podjąć ryzyko, aby zrealizować swoje plany biznesowe związane z realizacją przedsięwzięcia ujętego we wniosku.

Uporządkuj spostrzeżenia

Ryzyka można klasyfikować, na przykład: zagrożenia wewnątrz organizacji, takie jak: zasoby ludzkie, infrastrukturalne czy finansowe, lub z zewnątrz organizacji, takie jak uwarunkowanie geopolityczne, zmiana trendów rynkowych czy konkurencja. Nie ma jednak stałej klasyfikacji ryzyka. Każdy projekt jest unikalny i realizowany w indywidualnym otoczeniu – dlatego podział ryzyk w projekcie również powinien być indywidualny i adekwatny do danego projektu.

Ryzyka można również identyfikować bardziej szczegółowo, wskazując przykładowe kategorie:

Infografika przedstawia różne rodzaje ryzyka, z którymi mogą się mierzyć organizacje. Postać po lewej stronie wskazuje na sekcje: technologiczne związane z procesem realizowanym w firmie; organizacyjne czyli niedotrzymanie terminów postępowań przetargowych, brak odpowiednich zasobów ludzkich, infrastrukturalnych, organizacyjnych oraz administracyjnych' prawne dotyczy braku weryfikacji stanu techniki, zmiany aktów prawnych oraz wymogów środowiskowych; finansowe odnosi się do nieopłacalności wdrożenia oraz niedoszacowanego budżetu; wdrożeniowe obejmuje brak zainteresowania efektem projektu oraz brak certyfikatów uprawniających do wdrożenia.

Dobre praktyki w zarządzaniu ryzykiem:

  • Pamiętaj, że jesteś odpowiedzialny za projekt. Korzystne jednak będzie zaangażowanie do prac nad ryzykiem i nadzorowaniem go kilku osób.
  • Do każdego projektu podchodź indywidualnie – przemyśl jego specyficzne cechy i założenia, a potem wskaż, jakie ryzyko może zagrozić jego realizacji.
  • Zaangażuj w ten proces oceny ryzyka także inne osoby, na przykład docelowych użytkowników projektu, ekspertów z danej dziedziny, kierownictwo. Wymieniaj z nimi doświadczenia.
  • Rzetelnie przeanalizuj ryzyko i oceń jego prawdopodobieństwo.
  • Wskaż mechanizmy zapobiegające ryzyku lub je łagodzące.
  • Realizując projekt, na bieżąco weryfikuj i monitoruj ryzyko.

Znając ryzyka, można świadomie i odpowiedzialnie nimi zarządzać, dlatego warto podejść do tematu na spokojnie i rzetelnie.

Belka z logotypami zawierająca kolejno od lewej: znak marki Fundusze Europejskie, barwy Rzeczpospolitej Polskiej, znak Unii Europejskiej oraz herb Województwa Śląskiego. Znak marki Fundusze Europejskie tworzą połączone gwiazdy w kolorach żółtym, białym i czerwonym na tle grantowego trapezu. Znak opatrzony jest po prawej stronie czarnym napisem „Fundusze Europejskie dla Śląskiego”. Barwy Rzeczpospolitej Polskiej to flaga, która ma u góry kolor biały, na dole kolor czerwony. Po prawej stronie znajduje się czarny napis „Rzeczpospolita Polska”. Znak Unii Europejskiej to granatowa flaga, pośrodku której znajduje się koło złożone z dwunastu żółtych pięcioramiennych gwiazd. Po jej lewej stronie umieszczony jest czarny napis „Dofinansowane przez Unię Europejską”. Herb województwa oddzielony jest od pozostałych znaków pionową czarną linią. Tworzy go niebieska tarcza, na której umieszczony jest żółty orzeł z rozpostartymi skrzydłami i głową zwróconą w prawo. Po prawej stronie herbu zamieszczony jest błękitny napis „Województwo Śląskie”.