Równi w każdym calu — część pierwsza
Zasada równości kobiet i mężczyzn jest jedną z podstawowych polityk horyzontalnych. W perspektywie 2021-2027 Unia Europejska z dużo większą uwagą obserwuje, jak przedsiębiorcy realizują tę zasadę w działaniach finansowanych ze środków Funduszy Europejskich. Sprawdź, czy znasz jej wszystkie założenia.
Demokratyczny fundament sukcesu każdej inwestycji
Jako przedsiębiorca lub przedsiębiorczyni, planujący czy planująca projekt inwestycyjny, nie możesz tłumaczyć się, że zasada równości płci Ciebie nie dotyczy, nawet jeśli kupujesz tylko maszynę lub budujesz halę.
Misja zasady równości kobiet i mężczyzn jest jasno określona w dokumencie „Strategia na rzecz równouprawnienia płci na lata 2020–2025”:
„Celem jest Unia, w której wszystkie kobiety i dziewczęta oraz wszyscy mężczyźni i chłopcy, w całej ich różnorodności mogą swobodnie podążać wybraną ścieżką życia, mają równe szanse rozwoju i mogą w równym stopniu uczestniczyć w życiu społecznym i być przywódcami naszego europejskiego społeczeństwa”.
Sprawiedliwe planowanie
Planując projekt, zastanów się, jakie działania możesz podjąć, aby wspierać zasadę równości kobiet i mężczyzn. Możesz skoncentrować się na takich obszarach jak:
Stereotypy płci
Zadaj sobie kluczowe pytanie: Czy w Twojej firmie powiela się stereotypy płci? To one stanowią główną przyczynę nierówności w traktowaniu kobiet i mężczyzn we wszystkich sferach życia społecznego. Możesz początkowo odpowiedzieć „Nie”, ale zatrzymaj się na chwilę i przypomnij sobie, czy na przykład w Twojej firmie krąży opinia, że kobiety są gorszymi kierowcami? Czy w związku z tym preferujesz zatrudnienie lub zaangażowanie mężczyzny na stanowisku kierowcy? Czy w Twojej firmie dominuje przekonanie, że opieką nad dziećmi powinny zajmować się głównie kobiety, co skutkuje wyśmiewaniem kolegi, który zdecydował się na urlop rodzicielski? Być może jako pracodawca albo pracodawczyni przekonujesz swojego pracownika, żeby to jednak matka dziecka skorzystała z tego urlopu?
Zatrudnienie
Na kolejnym etapie musisz zastanowić się, jakie kryteria kierują Tobą podczas rekrutacji pracowników do Twojej firmy? Jeżeli priorytetem są doświadczenie i posiadane kwalifikacje, nie masz powodów do obaw. Problem pojawia się, gdy oceniając kandydata, koncentrujesz się na jego płci i automatycznie zakładasz, że jako kobieta lub mężczyzna nie jest odpowiedni do określonych zadań.
Warto pamiętać, że przy zatrudnianiu osoby należącej do mniejszości płciowej w danym zespole powinieneś zapewnić jej odpowiednie warunki pracy, takich jak na przykład osobne szatnie. Dodatkowo, w zespole charakteryzującym się różnorodnością, istotne jest dbanie o godne reprezentowanie obu płci. Nawet jeśli, ze względu na specyfikę branży, któraś z płci znajduje się w mniejszości, spraw, że jej zdanie, uwagi i propozycje będą przyjmowane z szacunkiem i omawiane w sposób merytoryczny. Unikajcie też powielania stereotypów dotyczących kobiet i mężczyzn czy żartów, które mogłyby kogoś urazić.
Zapobieganie mobbingowi oraz molestowaniu seksualnemu
Jeżeli w Twojej firmie będą miały miejsce incydenty związane z mobbingiem lub molestowaniem seksualnym, konieczna jest zdecydowana i odpowiednia reakcja. Należy podjąć skuteczne działania, które nie tylko zakończą takie niepożądane zachowania, ale również zagwarantują, że osoby odpowiedzialne poniosą adekwatne konsekwencje. Warto również zadać sobie pytanie, czy posiadasz odpowiednią wiedzę i narzędzia, aby zapobiegać takim sytuacjom w przyszłości? Dobrą i coraz bardziej powszechną praktyką w przedsiębiorstwach jest opracowanie dokumentu określającego sposób postępowania w przypadku naruszenia zasady równego traktowania w miejscu pracy. Uwzględnij w nim wszystkie możliwe przypadki nieprawidłowych i wymagających interwencji zachowań.
Płace, kariera, godzenie życia zawodowego i prywatnego
W Twoje organizacji muszą panować jasne i czytelne zasady, które określają wszystkie procedury zawodowe i pracownicze. Zastanów się, czy w Twojej firmie przestrzegane są zasady równości wynagrodzeń na tych samych stanowiskach. Czy dbasz o to, aby płeć, wiek, narodowość, poglądy i inne cechy nie prowadziły do nierówności płacowych? Zadaj sobie także pytanie – jakimi kryteriami kierujesz się, przyznając awans zawodowy lub nagrody.
Zgodnie z zasadą równości powinieneś zapewnić wszystkim swoim pracownikom i pracownicom taki sam dostęp do szkoleń i podwyższania kwalifikacji. Oprócz tego ważne jest zachęcanie zarówno kobiet, jak i mężczyzn do korzystania z urlopów rodzicielskich oraz zapewnienie elastycznego czasu pracy każdej z płci.
Uważaj, abyś nie wpadł lub nie wpadła w pułapkę dyskryminacji pośredniej, która jest efektem pozornie neutralnego postanowienia lub działania na niekorzyść pewnej grupy (wszystkich albo znacznej liczby pracownic czy pracowników). Polega ona na tym, że w miejscu pracy wprowadzane są praktyki i rozwiązania, które pozornie wydają się neutralne i sprawiedliwe, w efekcie jednak prowadzą do wykluczenia niektórych osób. Na przykład: w przedsiębiorstwie, duży nacisk kładziony jest na rozwój i podnoszenie kwalifikacji pracowników poprzez udział w szkoleniach. Kompetencje nabywane podczas nich są istotne do otrzymania awansu. Szkolenia jednak prowadzone są w godzinach, które przekraczają etatowy czas pracy. Pracodawca zachęca do udziału w szkoleniach w ramach nadgodzin. Finalnie w szkoleniach uczestniczy więcej mężczyzn, ponieważ znaczna liczba kobiet nie może zostać w pracy w nadgodzinach, głównie z powodu opieki nad osobami od nich zależnymi.
Inne działania na rzecz wzmocnienia zasady równości kobiet i mężczyzn
Zastanawiasz się, co jeszcze możesz zrobić w kwestii równości kobiet i mężczyzn? Tak jak w każdym aspekcie, tak i w tym ogranicza Cię jedynie Twoja wyobraźnia. Zwróć uwagę, aby język, którym posługujesz się we wiadomościach, postach, ogłoszeniach czy reklamach był „wrażliwy na płeć”, nie bój się stosować feminatywów. Stosując zamówienia publiczne, możesz w nich zawrzeć klauzulę, która wyklucza firmy dyskryminujące swoich pracowników. W ramach społecznej odpowiedzialności biznesu organizuj szkolenia uświadamiające wpływ stereotypów. Jeśli masz takie możliwości i jest to uzasadnione, spróbuj otworzyć punkt opieki dla dzieci swoich pracowników, uwzględnij opcję pracy zdalnej oraz odpracowywanie prywatnych wyjść w dogodnym terminie.
Pokaż innym, jak zmieniasz swoją firmę. Naśladowanie może wywołać efekt kuli śniegowej. Dlatego, oprócz dokonywania zmian wewnątrz swojego przedsiębiorstwa, mów innym o tym, jak ważna dla Ciebie jest kwestia równości kobiet i mężczyzn, a także chwal się swoimi dokonaniami w tej dziedzinie.
